କେଉଁ ଦେଶ କରିପାରିବ ଭୂକମ୍ପର ସଠିକ୍ ଭବିଷ୍ୟବାଣୀ, ଜାଣିବାର ଉପାୟ ଏମିତି…
ଭୂକମ୍ପ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ, ଯାହାର ସଠିକ୍ ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିବା ବହୁତ କଷ୍ଟକର। ସଠିକ୍ ପୂର୍ବାନୁମାନ ଅଭାବରୁ, ଭୂକମ୍ପ ଦ୍ୱାରା ହେଉଥିବା କ୍ଷୟକ୍ଷତିକୁ ରୋକାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ। ଏହି କାରଣରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଭୂକମ୍ପ ଯୋଗୁ ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରନ୍ତି।
ଗତ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, ୨୦୨୩ରେ ତୁର୍କୀ-ସିରିଆରେ ୭.୮ ତୀବ୍ରତାର ଭୂକମ୍ପ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଭୂକମ୍ପ ଏତେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲା ଯେ, ୨୦ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। ସେହିପରି ୨୦୨୫ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ୭.୭ ତୀବ୍ରତାର ଭୂକମ୍ପ ହୋଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ହଜାର ହଜାର ଲୋକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା କୌଣସି ଦେଶ ପାଖରେ ଭୂକମ୍ପର ସଠିକ୍ ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଅଛି କି ନାହିଁ।
ଆପଣଙ୍କୁ କହି ରଖୁଛୁ ଯେ, ବିଶ୍ୱ ବହୁ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଭୂକମ୍ପର କାରଣ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଆସୁଛି। ଏହି ଅଧ୍ୟୟନଗୁଡ଼ିକରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ, ଭୂକମ୍ପ ବିଷୟରେ ଅନୁମାନ କରାଯାଇପାରିବ। ତଥାପି ଏହାର ସଠିକ୍ ପୂର୍ବାନୁମାନ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ଭବ ହୋଇନାହିଁ।
ଭୂମି ତଳେ ଥିବା ଟେକ୍ଟୋନିକ୍ ପ୍ଲେଟ୍ ଅଧ୍ୟୟନ କରି, ଜାପାନ ଏବଂ ଚୀନର ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ କହିପାରିବେ ଯେ, କୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ଭୂକମ୍ପ ହୋଇପାରେ କି ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ କେବେ ଭୂକମ୍ପ ହେବ ତାହା କୁହାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ, ଯାହା ଯୋଗୁ ଏହି ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟରୁ ରକ୍ଷା କରିବା କଷ୍ଟକର।
ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କୁହନ୍ତି, ଯଦି ଆମେ ଭୂକମ୍ପ ଦ୍ୱାରା ହେଉଥିବା କ୍ଷୟକ୍ଷତିକୁ ରୋକିବାକୁ ଚାହୁଁ, ତେବେ ତିନୋଟି ଜିନିଷ ଜାଣିବା ଉଚିତ। ପ୍ରଥମ- କେଉଁଠାରେ ଭୂକମ୍ପ ହେବ। ଦ୍ୱିତୀୟ- କେବେ ଭୂକମ୍ପ ହେବ ଏବଂ- ଭୂକମ୍ପର ତୀବ୍ରତା କେତେ ହେବ। ଯଦି ଏହି ତିନୋଟି ଜିନିଷ ପୂର୍ବରୁ ଜଣାପଡ଼େ, ତେବେ ଭୂକମ୍ପ ଦ୍ୱାରା ହେଉଥିବା କ୍ଷତିକୁ ରୋକାଯାଇପାରିବ।
ଚୀନର କିଛି ବୈଜ୍ଞାନିକ କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା(AI) ମାଧ୍ୟମରେ ଭୂକମ୍ପ ପରେ ସଙ୍କେତ ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତ ଗତିବିଧିକୁ ବୁଝିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ସାହାଯ୍ୟରେ, ବହୁତ ତଥ୍ୟ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରାଯାଉଛି, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଏକ ଆଲଗୋରିଦମ ବିକଶିତ କରାଯାଇପାରିବ, ଯାହା ଭୂକମ୍ପର ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିପାରିବ।
ଭାରତୀୟ ମହାକାଶ ସଂସ୍ଥା ISRO ଏବଂ NASA NISAR ମିଶନରେ ଏକାଠି କାମ କରୁଛନ୍ତି। ଏହା ଅଧୀନରେ ପୃଥିବୀର କକ୍ଷପଥରେ ଏକ ଉପଗ୍ରହ ସ୍ଥାପନ କରାଯିବ, ଯାହା ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଘଟୁଥିବା ପ୍ରାକୃତିକ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦେବ। ଏହି ଉପଗ୍ରହ ଟେକ୍ଟୋନିକ୍ ପ୍ଲେଟରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ନଜର ରଖିବ, ଯାହା ଭୂକମ୍ପର ସଠିକ୍ ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ।