ରିପୋର୍ଟରୁ ବଡ଼ ଖୁଲାସା, ମଣିଷ କାହିଁକି ଭୁଲିଯାଏ ନିଜ ପିଲାଦିନର ସ୍ମୃତି, ଜାଣନ୍ତୁ

ଓଡ଼ିଶା ଭାସ୍କର: ସାଧାରଣତଃ ଆମର ବୟସ ବଢିବା ସହ ପିଲାଦିନରେ ଘଟିଥିବା ଅଧିକାଂଶ ଘଟଣାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୁଲିଯାଇଥାଉ। ବିଗତ ଅନେକ ବର୍ଷ ଧରି ବିଶ୍ବରେ ଅନେକ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଏହି ବିଷୟରେ ଗବେଷଣା କରୁଛନ୍ତି। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହା ପଛରେ ଥିବା କାରଣ ବିଷୟରେ।

ଗବେଷକମାନଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଆମ ମସ୍ତିଷ୍କ ଯାହା ସ୍ମୃତି ଗଚ୍ଛିତ କରେ, ତାହାକୁ ହିପୋକ୍ୟାମ୍ପସ୍ (Hippocampus) କୁହାଯାଏ । ମସ୍ତିଷ୍କର ଏହି ବିଶେଷ ଅଂଶ ଯଥା ହିପୋକାମ୍ପସ୍ ପିଲାଦିନେ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ବିକଶିତ ହୁଏ ନାହିଁ।

ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀଙ୍କ ଅନୁସାରେ, ଯୁବାବସ୍ଥା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହିପୋକ୍ୟାମ୍ପସ୍ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ବିକଶିତ ହୁଏ ନାହିଁ, ତେଣୁ ଆମର ମସ୍ତିଷ୍କ ପିଲାଦିନରୁ ଅଧିକାଂଶ ଜିନିଷ ମନେ ରଖିବାରେ ଆମେ ଅସମର୍ଥ।

ୟେଲ୍‌ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟର ଗବେଷକମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗବେଷକମାନେ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଯାହା ବିଶ୍ବାସ କରୁଥିଲେ ତାହା ଭୁଲ ।

ଗବେଷଣା କରିବା ସମୟରେ ୟେଲ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟର ଗବେଷକମାନେ ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ନୂତନ ଛବି ଦେଖାଇଲେ ଏବଂ ପରେ ଦେଖିଲେ ସେମାନେ ସେହି ଛବିଗୁଡ଼ିକୁ ମନେରଖିବାକୁ ସକ୍ଷମ କି ନୁହେଁ ।

ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଏକ ଛବି ଦେଖିବାବେଳେ ଶିଶୁମାନଙ୍କର ହିପୋକ୍ୟାମ୍ପସ୍ ଅଧିକ ସକ୍ରିୟ ଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା ​​ଏବଂ ପରେ ସେମାନେ ସମାନ ଚିତ୍ରକୁ ଚିହ୍ନିବାରେ ଅଧିକ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲେ।

ଏହି ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଗବେଷକମାନେ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଛନ୍ତି ଯେ, ଛୋଟ ପିଲାମାନଙ୍କର ମନେ ରଖିବାର କ୍ଷମତା ଅଛି । ଯାହାକୁ ଗବେଷକମାନେ ପୂର୍ବରୁ ବୁଝିପାରୁନଥିଲେ ।

ଏହି ଅନୁସନ୍ଧାନ 20 ମାର୍ଚ୍ଚ 2025ରେ ସାଇନ୍ସ ଜର୍ଣ୍ଣାଲରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି । ଏହି ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ, ଆମର ମସ୍ତିଷ୍କ ଅନେକ ବର୍ଷ ପରେ ପିଲାଦିନର ଘଟଣାକୁ ମନେ ରଖିପାରେ ।

ଏହା ପରେ ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀମାନେ ଜାଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି ଯେ, ଯଦି ଛୋଟ ପିଲାମାନଙ୍କର ହିପୋକ୍ୟାମ୍ପସ୍ ଅଧିକ ସକ୍ରିୟ ହୋଇଯାଏ, ତେବେ ପିଲାଦିନେ ସେମାନଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଗଚ୍ଛିତ ସ୍ମୃତି ସମୟ ସହିତ କେଉଁଠାକୁ ଯାଏ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ସହିତ କ’ଣ ହୁଏ ? ଆମ ଜୀବନର ପ୍ରାରମ୍ଭ ବର୍ଷରେ ଘଟିଥିବା ଅଧିକାଂଶ ଘଟଣା କାହିଁକି ଆମେ ମନେ ରଖିବାରେ ସକ୍ଷମ ନୁହଁ ? ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ଭାଷାରେ ଏହାକୁ Infantile Amnesia କୁହାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଏହି ବିଷୟ ଉପରେ ଗବେଷଣା କରିବା କଷ୍ଟକର ।

ୟେଲ ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟର ମନୋବିଜ୍ଞାନ ପ୍ରଫେସର, ୟେଲ୍‌ର Wu Tsai ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ତଥା ଅଧ୍ୟୟନର ମୁଖ୍ୟ ଲେଖକ ନିକ୍ ତୁର୍କ-ବ୍ରାଉନ୍ କହିଛନ୍ତି, “ଆମେ ଏହି ସ୍ମୃତିଗୁଡ଼ିକୁ ଏପିସୋଡିକ୍ ସ୍ମୃତି ବୋଲି କହିଥାଉ ।

ଏଥିରୁ ଏହା ବୁଝାପଡେ ଯେ ଶିଶୁମାନେ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ମୃତିକୁ ଶବ୍ଦରେ ପରିଣତ କରିପାରନ୍ତି ନାହିଁ, ତେଣୁ ସେହି ସ୍ମୃତିଗୁଡ଼ିକୁ ବୁଝିବା ଏବଂ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡ଼େ ।”