ମା’ ଆସିଲେ ମାଛ ଖାଇବେ ! କାହିଁକି ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ସମୟରେ ମାଛ ଭୋଗ କରାଯାଏ ; କାରଣ ଜାଣିଲେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ..

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ:ନବରାତ୍ରି ଏବଂ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କଲେ ପ୍ରଥମେ ଯାହା ମନକୁ ଆସେ ତାହା ହେଉଛି ଉପବାସ, ସାତ୍ୱିକ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ଭକ୍ତି। ଉତ୍ତର ଭାରତରେ ଲୋକମାନେ ନବରାତ୍ରି ସମୟରେ ମାଂସ, ମଦ୍ୟପାନ, ପିଆଜ ଏବଂ ରସୁଣ ପରିହାର କରୁଥିବା ବେଳେ, ବଙ୍ଗଳାରେ ପରିସ୍ଥିତି ଭିନ୍ନ। ଏଠାରେ, ମାଂସ, ମାଛ ଏବଂ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଖାଦ୍ୟ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ପରମ୍ପରାର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ।

ଏହି କାରଣରୁ ଅନେକ ଲୋକ ପ୍ରାୟତଃ ପଚାରନ୍ତି ଯେ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ପୂଜାରେ କିପରି ନିରାମିଷ ଖାଦ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇପାରିବ। ଆସନ୍ତୁ ଏହି ଅନନ୍ୟ ପରମ୍ପରା ପଛରେ ଥିବା ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ଧାରା …

ବଙ୍ଗାଳୀ ଦୁର୍ଗା ପୂଜାର ଖାଦ୍ୟ ପରମ୍ପରା କାହିଁକି ଭିନ୍ନ? ଦେଶର ଅନ୍ୟ ଅଂଶ ପରି ନୁହେଁ, ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ସମୟରେ ବଙ୍ଗାଳୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଏହି ଖାଦ୍ୟ ପରମ୍ପରା ଅନେକ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ କାରଣ ଉପରେ ଆଧାରିତ।

ଝିଅର ତାଙ୍କ ବାପାମାଆଙ୍କ ଘରକୁ ଗସ୍ତ: ଏହା କୌଣସି ଧାର୍ମିକ ଉତ୍ସବ ନୁହେଁ, ଏହା ଏକ ପାରିବାରିକ ଉତ୍ସବ। ବଙ୍ଗାଳୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟରେ, ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କୁ କେବଳ ଦେବୀ ଭାବରେ ନୁହେଁ ବରଂ ବଙ୍ଗଳାର ଝିଅ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ।

ଏହା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଶାରଦୀୟ ନବରାତ୍ରି (ଦୁର୍ଗା ପୂଜା) ସମୟରେ, ଦେବୀ ଦୁର୍ଗା ତାଙ୍କ ପିଲାମାନଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କ ମାଆଘରକୁ ଯାଆନ୍ତି। ଯେପରି ଏକ ପରିବାର ଝିଅ ଘରକୁ ଫେରିବା ପରେ ତାଙ୍କ ପସନ୍ଦର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତି, ସେହିପରି ବଙ୍ଗାଳୀମାନେ ଦେବୀ ମାତାଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟ ବୋଲି ମାନି ପାରମ୍ପରିକ ବଙ୍ଗାଳୀ ଖାଦ୍ୟ ସହିତ ପାଳନ କରନ୍ତି।

ଏହି ଖାଦ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ମାଛ, ମାଂସ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପାରମ୍ପରିକ ଖାଦ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ, କାରଣ ଏଗୁଡ଼ିକ ବଙ୍ଗାଳୀ ସଂସ୍କୃତିର ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଂଶ। ଏହି ଉତ୍ସବ ଏକ ଧାର୍ମିକ ରୀତିନୀତି ଏବଂ ଏକ ମହାନ ପାରିବାରିକ ପୁନର୍ମିଳନରେ ପରିଣତ ହୁଏ।

ଶାକ୍ତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ବଳିଦାନ:ବଙ୍ଗଳାରେ, ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ପୂଜା ମୁଖ୍ୟତଃ ଶାକ୍ତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ପରମ୍ପରା ସହିତ ଜଡିତ। ଶାକ୍ତ ପରମ୍ପରାରେ, ଦେବୀଙ୍କ ପୂଜାରେ ବଳିଦାନ ଏବଂ କିଛି ସ୍ଥାନରେ ମାଂସ ଭୋଜନ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ।

ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ, ମାଂସ କିମ୍ବା ମାଛ ମଧ୍ୟ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କରାଯାଏ। ଏହି ନୈବେଦ୍ୟ ପ୍ରାୟତଃ ପିଆଜ ଏବଂ ରସୁଣ ବିନା ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଉପାୟରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ।

ଏହି ନୈବେଦ୍ୟ ପରେ ଭକ୍ତମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରସାଦ ଭାବରେ ବଣ୍ଟନ କରାଯାଏ। ଏହି ପ୍ରଥା ଦର୍ଶାଏ ଯେ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ଖାଦ୍ୟ କେବଳ ଏକ ସ୍ୱାଦ ନୁହେଁ, ବରଂ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ପରମ୍ପରାର ଏକ ଅଂଶ।

ମାଛ: ଶୁଭ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧିର ପ୍ରତୀକ। ବଙ୍ଗଳାରେ ମାଛ କେବଳ ଏକ ଖାଦ୍ୟ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହାକୁ ସମୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଖୁସିର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ।

ଅନେକ ବଙ୍ଗାଳୀ ଶୁଭ ଅବସରରେ ମାଛ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ମନେ କରନ୍ତି। ବିଜୟା ଦଶମୀର ସକାଳେ ମଙ୍ଗଳ ଘାଟ ସମ୍ମୁଖରେ ଏକ ଯୋଡ଼ା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମାଛ ରଖିବା ମଧ୍ୟ ଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ତେଣୁ, ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ସମୟରେ ମାଛ ଖାଇବାକୁ ମଙ୍ଗଳର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ।

ସମସ୍ତ ବଙ୍ଗାଳୀ କ’ଣ ମାଂସ ଖାଆନ୍ତି? ଏହା ମଧ୍ୟ ମନେ ରଖିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯେ ସମସ୍ତ ବଙ୍ଗାଳୀ ପରିବାର ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ସମୟରେ ମାଂସ ଖାଆନ୍ତି ନାହିଁ। ବଙ୍ଗାଳୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ, କିଛି ବ୍ରାହ୍ମଣ ଏବଂ ବୈଷ୍ଣବ ପରମ୍ପରା (ଯାହା ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି) ସହିତ ଜଡିତ ପରିବାର କେବଳ ସାତ୍ତ୍ୱିକ ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତି ଏବଂ ମାଂସ ଏବଂ ମାଛ ପରିହାର କରନ୍ତି।