ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନବ ଦାସଙ୍କ ହତ୍ୟା ମାମଲାରେ ଅଭିଯୁକ୍ତ ହେଉଛନ୍ତି ଜଣେ ପୋଲିସ କର୍ମଚାରୀ । ଏଏସଆଇ ଗୋପାଳ ଦାସଙ୍କ ଉପରେ ଅଭିଯୋଗ ଲାଗିଛି କି, ଏକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗଦେବାକୁ ଯାଉଥିବା ନବ ଦାସଙ୍କ ଉପରକୁ ଗୁଳି ଚଳାଇଥିଲେ, ଯାହା ପରେ ଚିକିତ୍ସା ସମୟରେ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା । କୁହାଯାଉଛି ଯେ ଗୋପାଳ ଦାସ ବାଇପୋଲର ଡିସଅର୍ଡର ନାମକ ଏକ ମାନସିକ ରୋଗରେ ପୀଡିତ ।
ଏହା ଏକ ବିରଳ ରୋଗ ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ ପ୍ରତି ୧୫୦ ଭାରତୀୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ଏହି ରୋଗର ଶିକାର ହେଉଛନ୍ତି । ଅବଶ୍ୟ ଏହି ରୋଗ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ବର୍ତ୍ତମାନ ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି, ତଥାପି ୭୦% ଲୋକ ଏହାର ଚିକିତ୍ସା କରିପାରୁନାହାଁନ୍ତି ।
ବାଇପୋଲର ଡିସଅର୍ଡର କ’ଣ?
ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ୱେବସାଇଟ୍ ହେଲଥଲାଇନ ଅନୁଯାୟୀ, ବାଇପୋଲର ଡିସଅର୍ଡର ଏକ ମାନସିକ ରୋଗ, ଯାହାକି ଶରୀରରେ ଡୋପାମାଇନ୍ ହରମୋନର ଅସନ୍ତୁଳନ କାରଣରୁ ହୋଇଥାଏ । ଡୋପାମାଇନରେ ଅସନ୍ତୁଳନ ହେବା ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟକ୍ତିର ସ୍ୱଭାବରେ ଏକ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଥାଏ । ଏହି ରୋଗ ହେତୁ ବ୍ୟକ୍ତିର ମୁଡ୍ ସୁଇଙ୍ଗ୍ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ରୋଗରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ଡିପ୍ରେସନରେ ଶିକାର ହୋଇଥାଏ । ପୀଡିତ ବ୍ୟକ୍ତି ଅତ୍ୟଧିକ ଉତ୍ତେଜିତ କିମ୍ବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତ ଅନୁଭବ କରିବେ ଏବଂ ବେଳେବେଳେ ଦୁଃଖୀ ହୋଇପଡ଼ନ୍ତି । ଏହି ଦୁଇଟି ଅବସ୍ଥାକୁ ହାଇପରମାନିଆ ଏବଂ ହାଇପୋମାନିଆ କୁହାଯାଏ ।
ହାଇପରମାନିଆ ଏବଂ ଏହାର ଲକ୍ଷଣ :-
ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ହାଇପରମେନିଆର ହୋଇଥାଏ, ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କର ମନୋବଳ ବହୁତ ହାଇ ରହିଥାଏ ଏବଂ ତାଙ୍କ ମନ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିଚଳିତ ହୋଇଥାଏ । ବ୍ୟକ୍ତିର ବାସ୍ତବତା ସହିତ କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନଥାଏ ଏବଂ ସେ ଅଯଥା କଥା କୁହନ୍ତି । ଏହି ସମୟରେ ବ୍ୟକ୍ତି ଅସମ୍ଭବ କଥା କଥାବାର୍ତ୍ତା କରନ୍ତି ଏବଂ ବହୁତ କାମ କରନ୍ତି ।
ସେ କ୍ଳାନ୍ତ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ନାହିଁ ଏବଂ ଶୋଇ ପାରନ୍ତି ନାହିଁ । ବ୍ୟକ୍ତି ଚିନ୍ତା ନକରି କୌଣସି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ଆରମ୍ଭ କରେ ଏବଂ ବହୁତ ଖର୍ଚ୍ଚ କରେ । ଏହି ସମସ୍ତ ଲକ୍ଷଣ ଅନ୍ତତଃ ଏକ ସପ୍ତାହ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ । ଯଦି ଏହି ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକ ଦୁଇ ସପ୍ତାହ ଧରି ରହିଥାଏ, ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ସେହି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ମାନିଆ ରହିଛିି ।
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ :-
-ସେକ୍ସ ପ୍ରତି ଅଧିକ ଆକର୍ଷଣ ଏବଂ ଯୌ ନ ବିଷୟବସ୍ତୁର ଅଧିକ ବ୍ୟବହାର ।
-ମଦ୍ୟପାନ ଏବଂ ଡ୍ରଗ୍ସର ଅତ୍ୟଧିକ ବ୍ୟବହାର ।
-ବିନା କାରଣରେ ଚାକିରି ଛାଡିବା ।
-କାହାକୁ ନ ଜଣାଇ ରୋଡ ଟ୍ରିପରେ ଚାଲିଯିବା ଓ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଗାଡ଼ି ଚଳାଇବା ।
-ଚିନ୍ତା ନକରି ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ଟଙ୍କା ନିବେଶ କରିବା ।
ହାଇପୋମାନିଆ ଏବଂ ଏହାର ଲକ୍ଷଣ :-
ରୋଗର ଦ୍ୱିତୀୟ ଅବସ୍ଥାରେ ବ୍ୟକ୍ତି ଅତ୍ୟଧିକ ଉଦାସ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଶାନ୍ତ ହୋଇ କୌଣସି କୋଣରେ ବସିଥାଏ । ସେ ବିନା କାରଣରେ କାନ୍ଦନ୍ତି ଏବଂ କୌଣସି କାମରେ ତାଙ୍କର ମନ ଲାଗିନଥାଏ । ସେ କାମ କରିବାର ଇଚ୍ଛା ହରାଇଥାନ୍ତି ଏବଂ ସବୁବେଳେ ଖଟ ଉପରେ ପଡ଼ିରହନ୍ତି ।
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ :-
-ବହୁତ କମ୍ କିମ୍ବା ଅଧିକ ନିଦ ଲାଗିବା ।
– ନିଜର ଅସ୍ତିତ୍ୱ ହରାଇବା ।
– ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାରେ ଅକ୍ଷମତା ।
– ଆତ୍ମହତ୍ୟା ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତାଚରିବା ।
– ଭୋକ ଏବଂ ଓଜନ କମିବା ।
କେଉଁ ବୟସର ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଅଧିକ ବିପଦ :-
ଡାକ୍ତରମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ କୌଣସି ବୟସର ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ବାଇପୋଲର ଡିସଅର୍ଡର ହୋଇପାରେ । କିନ୍ତୁ ୨୦-୩୦ ବର୍ଷ ବୟସର ଲୋକମାନେ ଏଥିରେ ଅଧିକ ଶିକାର ହୁଅନ୍ତି । ଏହି ରୋଗ ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ କିନ୍ତୁ ଏହି ରୋଗକୁ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ଚିହ୍ନିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇଥାଏ । ଅନେକ ପିଲା ସାଧାରଣତଃ ଅଧିକ ଅକ୍ଟିଭ୍, ଧ୍ୟାନ ଅନ୍ୱେଷଣକାରୀ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ମନୋବଳ ସବୁବେଳେ ବଦଳିଥାଏ । ସେମାନେ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରେ ବସିପାରନ୍ତି ନାହିଁ ଏବଂ ବିନା ଡରରେ କୌତୁହଳରେ ସେମାନେ ଏପରି କିଛି କରନ୍ତି, ଯାହା ସେମାନଙ୍କୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଏ ।
ପିଲାମାନଙ୍କର ମୁଡ୍ ବଦଳିବାରେ ଲାଗେ, ଯାହା ସ୍ୱାଭାବିକ । କିନ୍ତୁ ଯଦି ଶିଶୁର ଲକ୍ଷଣ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗମ୍ଭୀର, ତେବେ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନେବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ ବାଇପୋଲର ଡିସଅର୍ଡର (ହାଇପରମାନିଆ) ର ଲକ୍ଷଣ :-
-କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ମୂର୍ଖାମୀ କାମ କରିବା ଏବଂ ବିନା କାରଣରେ ହସିବା ।
– ଅତି ଶୀଘ୍ର କହିବା ଏବଂ ବାର୍ତ୍ତାଳାପର ବିଷୟବସ୍ତୁକୁ ଲାଗତାର ଭାବରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା ।
– ଏକାଗ୍ରତା ପାଇଁ ଅକ୍ଷମତା ।
– ନିଜକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇବା ଭଳି କାମ କରିବା ।
-ଅତି ଶୀଘ୍ର ରାଗିଯିବା ଏବଂ ରାଗରେ କାହା ଉପରେ ହାତ ଉଠାଇବା ।
-କମ୍ ଶୋଇବା କିନ୍ତୁ କିନ୍ତୁ ଆକ୍ଟିଭ୍ ରହିବା ।
ପିଲାମାନଙ୍କରେ ହାଇପୋମାନିଆର ଲକ୍ଷଣ:-
– ଦୁଃଖୀ ହୋଇ ବାରମ୍ବାର କାନ୍ଦିବା ।
-ବହୁତ ଅଧିକ କିମ୍ବା ବହୁତ କମ୍ ଶେଇବା ।
– କୌଣସି ଜିନିଷରେ ମନ ନଲାଗିବା ।
-ବହୁତ କମ୍ କିମ୍ବା ଅଧିକ ଖାଇବା ।
– ଆତ୍ମହତ୍ୟା ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ।
କିନ୍ତୁ ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ କୌଣସି ପ୍ରକାରର ଲକ୍ଷଣ ଦେଖିଲେ କିଛି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ପୂର୍ବରୁ ଜଣେ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ଆବଶ୍ୟକ । କାରଣ ଏହି ବୟସରେ ପିଲାମାନଙ୍କର ମୁଡ ଶୀଘ୍ର ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଥାଏ ।
ବାଇପୋଲର ଡିସଅର୍ଡର ଚିକିତ୍ସା :-
ମାନସିକ ରୋଗକୁ ଦୂର କରି ଏକ ସାଧାରଣ ଜୀବନ ବଞ୍ଚିପାରିବେ କିନ୍ତୁ ସେଗୁଡିକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣଭାବେ ଶେଷ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ । ଯଦି ବାଇପୋଲର ଡିସଅର୍ଡର ଥରେ ହେଇଯାଏ, ତେବେ ଏଥିରୁୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣରୂପେ ମୁକ୍ତ ପାଇପାରିବେ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ମେଡିସିନ୍ ଏବଂ ଥେରାପି ଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇପାରିବ ।
ଏହି ରୋଗର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ଡାକ୍ତରମାନେ ଆମ ମସ୍ତିଷ୍କର ମେମ୍ବ୍ରାନରେ ଡୋପାମାଇନ୍ ପରିମାଣକୁ ସନ୍ତୁଳିତ କରିବା ପାଇଁ ଷ୍ଟାବିଲାଇଜର୍ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି । ଏହାଦ୍ୱାରା ରୋଗକୁ କିଛି ପରିମାଣରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିପାରିବ । ଏହା ସହ ପୀଡିତା ଜଣେ ଭଲ ଥେରାପିଷ୍ଟଙ୍କ ନିକଟକୁ ଯିବା ଉଚିତ୍ ଓ ପରିବାର ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟ ନେବା ଉଚିତ୍ ।