କେମିତି ନେପାଳ ଜେଲରୁ ଚମ୍ପଟ ମାରିଲେ 13000 କଏଦୀ, ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଲା ଚାଞ୍ଚଲ୍ୟକର ତଥ୍ଯ, ଏବେ ସ୍ଥିତି ଭୟାନକ…

ସୁନ୍ଧରା କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଜେଲ୍ ୧୯୧୪ ମସିହାରେ ରାଣା ରାଜତ୍ୱ ସମୟରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା।

ଓଡ଼ିଶା ଭାସ୍କର: ନେପାଳରେ ସରକାର ବିରୋଧୀ ପ୍ରତିବାଦ ମଧ୍ୟରେ ୭୭ ଜିଲ୍ଲାର ଜେଲରୁ ୧୩,୦୦୦ କଏଦୀ ପଳାୟନ କରିଛନ୍ତି। ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ପରିସ୍ଥିତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବାହାରେ ରହିଛି। ନେପାଳରେ ୭୭ ଜିଲ୍ଲା ଅଛି। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜିଲ୍ଲାରେ ଗୋଟିଏ ଜିଲ୍ଲା ଜେଲ ରହିଛି, କିନ୍ତୁ କିଛି ଜିଲ୍ଲାରେ ଅତିରିକ୍ତ ଜେଲ ମଧ୍ୟ ଅଛି। ଏଠାକାର ସବୁଠାରୁ ବଡ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଜେଲ ହେଉଛି ସୁନ୍ଧରା କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଜେଲ। ଏହା କାଠମାଣ୍ଡୁରେ ଅବସ୍ଥିତ।

काठमांडू की सबसे बड़ी जेल…नेपाल में सरकार विरोधी प्रदर्शनों के बीच यहां की 77 ज़िलों की जेलों से 13,000 कैदी फरार हो गए हैं. पूरे देश में हालात कंट्रोल से बाहर हैं. नेपाल में 77 जिले हैं. हर जिले में एक जिला जेल होती है, लेकिन कुछ जिलों में अतिरिक्‍त जेलें भी हैं. यहां की सबसे बड़ी और सेंट्रल जेल है सुन्धाराकेन्द्रीय कारागार. यह काठमांडू में हैं.

କ୍ଷମତା କେତେ-  ସୁନ୍ଧରା କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଜେଲ୍ ୧୯୧୪ ମସିହାରେ ରାଣା ରାଜତ୍ୱ ସମୟରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା। ଏହାକୁ ନେପାଳର ସବୁଠାରୁ ପୁରୁଣା ଏବଂ ବୃହତ୍ତମ ଜେଲ୍ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଅନ୍ୟ ଜେଲ୍ ପରି, ଏଠାରେ ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳା କଏଦୀଙ୍କ ପାଇଁ ପୃଥକ ବ୍ଲକ୍ ଅଛି। ଏଠାରୁ ମଧ୍ୟ ଶହ ଶହ କଏଦୀ ପଳାଇ ଯାଇଛନ୍ତି।

कितनी है क्षमता... सुन्धारा सेंट्रल जेल का निर्माण 1914 में राणा शासनकाल के दौर में हुआ था. इसे नेपाल की सबसे पुरानी और सबसे बड़ी जेल में गिना जाता है. दूसरी जेलों की तरह यहां पुरुष और महिला कैदियों के लिए अलग-अलग ब्‍लॉक बने हुए हैं. यहां से भी सैंकड़ों कैदी फरार हो गए हैं.

ସୁନ୍ଧରା କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଜେଲରେ ୧୫୦୦ କଏଦୀ ରଖିବାର କ୍ଷମତା ଅଛି, କିନ୍ତୁ ଏଠାରେ କ୍ଷମତାଠାରୁ ଅଧିକ କଏଦୀ ରଖାଯାଇଛି। ଏହି କାରଣରୁ ଏହାକୁ ନେପାଳର ଅଧିକ ଭିଡ଼ ଜେଲ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ଗଣମାଧ୍ୟମ ରିପୋର୍ଟରେ ଦାବି କରାଯାଇଛି ଯେ ୧୫୦୦ କଏଦୀ କ୍ଷମତା ବିଶିଷ୍ଟ ଏହି ଜେଲରେ ପ୍ରାୟ ୩୫୦୦ ରୁ ୪୦୦୦ କଏଦୀ ରଖାଯାଇଛି।

कितनी है क्षमता… सुन्धारा सेंट्रल जेल की क्षमता तो 1500 कैदियों को रखने की है, लेकिन यहां क्षमता से ज्‍यादा कैदी रखे जाते हैं. यही वजह है कि इसे नेपाल की ओवरक्राउडेड जेल भी कहा जाता है. मीडिया रिपोर्ट में दावा किया गया है कि 1500 कैदियों की क्षमता वाली इस जेल में करीब 3500 से 4000 कैदी रखे गए हैं.

ନାବାଳକ କଏଦୀଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ପୃଥକ ବ୍ୟବସ୍ଥା-  ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳା ବ୍ଲକ୍ ବ୍ୟତୀତ, ନାବାଳକ ଏବଂ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ବର୍ଗର କଏଦୀଙ୍କ ପାଇଁ ପୃଥକ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି। ସୁନ୍ଧରା ଅଞ୍ଚଳରେ ନିର୍ମିତ ଏହି ଜେଲ୍ କାଠମାଣ୍ଡୁର କେନ୍ଦ୍ରରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହା କୋର୍ଟ ଏବଂ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ନିକଟରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହି କାରଣରୁ ଏହା ପ୍ରଶାସନିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ସୁବିଧାଜନକ।

नाबालिग कैदियों के लिए भी अलग व्‍यवस्‍था… यहां महिला और पुरुष ब्‍लॉक के अलावा नाबालिग और विशेष श्रेणी के कैदियों के लिए अलग से व्‍यवस्‍था की गई है. सुन्‍धारा क्षेत्र में बनी यह जेल काठमांडू के बीचों-बीच है. यह न्यायालय और सरकारी कार्यालयों के पास है. यही वजह है कि यह प्रशासनिक दृष्टि से सुविधाजनक है.

ଏଠାରେ କେତେ ଦେଶର କଏଦୀ ଅଛନ୍ତି-  ନେପାଳରେ ବିଦେଶୀ କଏଦୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟ କମ୍ ନୁହେଁ। ଏହି ଜେଲରେ ଅଧିକାଂଶ ବିଦେଶୀ କଏଦୀଙ୍କୁ ରଖାଯାଇଛି। ଏସିଆ ବ୍ୟତୀତ ଆଫ୍ରିକା ଏବଂ ୟୁରୋପ ସମେତ ଅନେକ ଦେଶର କଏଦୀ ଏଠାରେ ସେମାନଙ୍କର ଦଣ୍ଡ କାଟୁଛନ୍ତି। ଏଠାରେ କଏଦୀଙ୍କ ପୁନର୍ବାସ ଏବଂ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ସୁବିଧା ଅଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ କଏଦୀମାନଙ୍କୁ ବୃତ୍ତିଗତ ତାଲିମ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଏ। ସେମାନଙ୍କୁ ସିଲେଇ, ବୁଣାକାମ, ବଢ଼େଇ କାମ ଇତ୍ୟାଦି ଅନେକ ବିଷୟରେ ତାଲିମ ଦିଆଯାଏ।

यहां कितने देशों के कैदी.... नेपाल में विदेशी कैदियों की संख्‍या भी कम नहीं है. ज्‍यादातर विदेशी कैदियों को इसी जेल में रखा जाता है. यहां एशिया के अलावा अफ्रीका और यूरोप समेत कई देशों के बीच कैदी सजा काट रहे हैं. यहां कैदियों पुनर्वास और शिक्षा से जुड़ी सुविधाएं हैं. इसके अलावा कैदियों को व्‍यवसायिक प्रशिक्षण भी दिया जाता है. इन्‍हें सिलाई-बुनाई, बढ़ईगिरी समेत कई चीजों का ट्रेनिंग दी जाती है.