ନାବାଳିକା ସହ ଗଣଦୁଷ୍କର୍ମ ମାମଲାରେ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ, ଉତ୍ତେଜନାପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାଷଣ ପାଇଁ ୫ ବର୍ଷ କାରାଦଣ୍ଡ: ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଉପସ୍ଥାପନ କଲେ ୩ଟି ବିଲ୍

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହା ମଙ୍ଗଳବାର ଲୋକସଭାରେ ତିନୋଟି ନୂଆ ବିଲ୍ ଆଗତ କରିଛନ୍ତି । ସିଆରପିସି ଏବଂ ଆଇପିସି ସ୍ଥାନରେ ଭାରତୀୟ ଜୁଡିସିଆଲ୍ କୋଡ୍ ବିଲ୍ ୨୦୨୩, ଭାରତୀୟ ସିଭିଲ୍ ଡିଫେନ୍ସ କୋଡ୍ ୨୦୨୩ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ପ୍ରମାଣ ବିଲ୍ ୨୦୨୩ ଗୃହରେ ଟ୍ୟାବ୍ କରାଯାଇଥିଲା । ଅମିତ ଶାହା କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏଗୁଡିକ ଆଣିବାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଅପରାଧିକ ଆଇନରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା । ଏଗୁଡିକ ମାଧ୍ୟମରେ ଆଇନ ଏବଂ ଶୃଙ୍ଖଳା ଉନ୍ନତ ଏବଂ ସରଳ ହେବ । ମୌସୁମୀ ଅଧିବେଶନରେ ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହା ଏହି ବିଲ୍ ଆଗତ କରିଥିଲେ । ଏହା ପରେ ତାଙ୍କୁ ସଂସଦୀୟ ସ୍ଥାୟୀ କମିଟି ନିକଟକୁ ପଠାଯାଇଥିଲା । ଜାଣନ୍ତୁ ଏହା ଲାଗୁ ହେବା ପରେ କ’ଣ କ’ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟିବ …

ପୁରୁଣା ନିୟମରେ କ’ଣ ସମସ୍ୟା ଥିଲା :-

ଆଇପିସି, ସିଆରପିସି ଏବଂ ଭାରତୀୟ ପ୍ରମାଣ ଆଇନ ସହ ଜଡିତ ଆଇନରେ ଏପରି ନିୟମ ରହିଛି, ଯାହା ଦେଶରେ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଭାର ବଢ଼ାଉଛି । ଏହାକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ନୂଆ ବିଲ୍ ଅଣାଯାଇଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଅର୍ଥନୈତିକ ପଛୁଆ ଲୋକମାନେ ନ୍ୟାୟରୁ ବଞ୍ଚିତ ହୋଇଛନ୍ତି ଏବଂ ଅଧିକାଂଶ ମାମଲାରେ ଦୋଷୀ ପ୍ରମାଣିତ ହେଉନାହିଁ । ଫଳସ୍ୱରୂପ, ଜେଲରେ ଥିବା କଏଦୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି । ଏହାକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ନୂଆ ବିଲ୍ ଅଣାଯାଇଛି । ଯଦି ଏହି ବିଲ୍ ଆଇନର ରୂପ ନେବ, ତେବେ ଜଟିଳତା ହ୍ରାସ ପାଇବ ।

ନୂଆ ବିଲରେ କେତେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଛି?

ଭାରତୀୟ ସିଭିଲ୍ ଡିଫେନ୍ସ କୋଡ୍ ୨୦୨୩: ଏଥିରେ ୫୩୩ ଧାରା ସାମିଲ ହୋଇଛି । ଏଗୁଡିକ ସିଆପିସିର ୪୭୮ ଧାରାକୁ ବଦଳାଇବ । ୧୬୦ ଧାରାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଛି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ୯ ଟି ନୂଆ ଧାରା ଯୋଡା ଯାଇଛି ଏବଂ ୯ ଟି ପୁରୁଣା ଧାରାକୁ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଛି ।

ଭାରତୀୟ ଜୁଡିସିଆଲ୍ କୋଡ୍ ୨୦୨୩: ଏଥିରେ ଆଇପିସିର ୫୧୧ ଧାରା ସ୍ଥାନରେ ୩୫୬ ଧାରା ରହିବ । ସମୁଦାୟ ୧୭୫ ଧାରାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଛି । ବିଲରେ ୮ ଟି ନୂଆ ଯୋଡା ଯାଇଛି ଏବଂ ୨୨ ଟି ଧାରାକୁ ରଦ୍ଦ କରାଯାଇଛି ।

ଭାରତୀୟ ପ୍ରମାଣ ଆଇନ ୨୦୨୩: ୧୬୭ ପୁରୁଣା ଧାରା ବଦଳରେ ୧୭୦ ଧାରା ରହିବ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଏହାର ୨୩ ଟି ଧାରାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଛି । ୧ ନୂଆ ଧାରା ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ୫ ଟି ଧାରା ଅପସାରଣ କରାଯାଇଛି ।

ଏସବୁ ହେବ ପରିବର୍ତ୍ତନ :-

-ଉତ୍ତେଜନାପୂଣ୍ଣ ଭାଷଣ ଉପରେ ୫ବର୍ଷ କାରାଦଣ୍ଡ:
ଉତ୍ତେଜନାପୂଣ୍ଣ ବକ୍ତବ୍ୟ ଏବଂ ଘୃଣାର ବକ୍ତବ୍ୟ ଅପରାଧର ଆଭିମୁଖ୍ୟରେ ଅଣାଯାଇଛି । ଯଦି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ଏପରି ଭାଷଣ ଦିଅନ୍ତି ତେବେ ତାଙ୍କୁ ତିନି ବର୍ଷ କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯିବ । ଏହା ସହିତ ଜରିମାନା ମଧ୍ୟ ଲାଗୁ କରାଯିବ । ଯଦି ଭାଷଣ କୌଣସି ଧର୍ମ କିମ୍ବା ଶ୍ରେଣୀର ବିରୋଧୀ, ତେବେ ୫ ବର୍ଷ ଦଣ୍ଡର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି ।

-ଗଣଦୁଷ୍କର୍ମରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡ:
ନୂଆ ବିଲ୍ ଅନୁଯାୟୀ ଗଣଦୁଷ୍କର୍ମ ମାମଲାରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ୨୦ ବର୍ଷ କାରାଦଣ୍ଡ କିମ୍ବା ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯାଇପାରେ । ଯଦି ଦୋଷୀ ୧୮ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ଝିଅ ବା ନାବାଳିକା ସହିତ ଏହା କରନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦେବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି ।

-ମାଓବାଦୀ ଲିଞ୍ଚିଂ ପାଇଁ ୭ ବର୍ଷର ଦଣ୍ଡ: ଯଦି ୫ କିମ୍ବା ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କର ଗୋଷ୍ଠୀ ଜାତି, ସମ୍ପ୍ରଦାୟ, ଭାଷା ଏବଂ ଲିଙ୍ଗ ଆଧାରରେ କାହାକୁ ହତ୍ୟା କରନ୍ତି, ତେବେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅପରାଧୀଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁ କିମ୍ବା କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯିବ । ଏଥି ସହିତ ଏହି ମାମଲା ସହ ଜଡିତ ଅପରାଧୀଙ୍କୁ ସର୍ବନିମ୍ନ ୭ ବର୍ଷ ଦଣ୍ଡ ସହ ଜୋରିମାନା ମଧ୍ୟ ଲଗାଯାଇପାରେ ।

-ପଳାତକଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ପରୀକ୍ଷା ଜାରି ରହିବ: ପଳାତକମାନେ ଦେଶରେ ଅଛନ୍ତି ନା ନାହିଁ ଉଭୟ ମାମଲାରେ ପରୀକ୍ଷା ଜାରି ରହିବ । ତାଙ୍କର ଶୁଣାଣି କରାଯିବ ଏବଂ ଦଣ୍ଡର ଶୁଣାଣି କରାଯିବ ।

-ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡକୁ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡରେ ପରିଣତ କରାଯିବ: ନୂଆ ବିଲରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ସାମିଲ କରାଯାଇଛି ଯେ ଯଦି ଦୋଷୀଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦିଆଯାଏ, ତେବେ ତାଙ୍କୁ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡରେ ପରିଣତ କରାଯାଇପାରିବ ।

-ସଂଲଗ୍ନ ପାଇଁ କୋର୍ଟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେବେ: ଯଦି କୌଣସି ମାମଲାରେ ସମ୍ପତ୍ତି ସଂଲଗ୍ନ ହୁଏ, ତେବେ ଏହାର ଆଦେଶ କୌଣସି ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀ ନୁହେଁ, କୋର୍ଟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯିବ ।

-ଅନଲାଇନରେ ମାମଲା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସୂଚନା ଉପଲବ୍ଧ ହେବ: ଜଣେ ସାଧାରଣ ବ୍ୟକ୍ତି ଗୋଟିଏ କ୍ଲିକରେ ମାମଲା ବିଷୟରେ ସୂଚନା ପାଇବାକୁ ସକ୍ଷମ ହେବେ, ତେଣୁ ୨୦୨୭ ସୁଦ୍ଧା ଦେଶର ସମସ୍ତ କୋର୍ଟ ଅନଲାଇନ୍ ହୋଇଯିବେ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ମାମଲାର ଅପଡେଟ ଅନଲାଇନରେ ମିଳିପାରିବ ।

-ଯଦି ଗିରଫ ହୁଏ ତେବେ ପରିବାରକୁ ସୂଚନା ଦେବାକୁ ପଡିବ: ଯେକୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଯଦି ଅଭିଯୁକ୍ତକୁ ଗିରଫ କରାଯାଏ ତେବେ ପରିବାର ଲୋକଙ୍କୁ ଜଣାଇବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ହେବ । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଯାହାକୁ ୧୮୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସମାପ୍ତ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ଏବଂ ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ପଠାଯିବ ।

-୧୨୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ବିଚାରର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଆସିବ: ଯଦି ଜଣେ ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଟ୍ରାଏଲ ଚାଲିଛି, ତେବେ ୧୨୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ସମ୍ପର୍କରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯିବ । ଏହାର ଅର୍ଥ ନ୍ୟାୟିକ ମାମଲାର ଗତି ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ।

-ଯଦି ବିତର୍କ ସମାପ୍ତ ହୁଏ, ତେବେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏକ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଆସିବ: ଯଦି କୌଣସି ମାମଲାରେ ବିତର୍କ ସମାପ୍ତ ହୁଏ, ତେବେ କୋର୍ଟଙ୍କୁ ଏକ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଦେବାକୁ ପଡିବ । ନିଷ୍ପତ୍ତି ତାରିଖର ୭ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଏହାକୁ ଅନଲାଇନରେ ଉପଲବ୍ଧ କରିବାକୁ ପଡିବ ।

-୯୦ ଦିନରେ ଚାର୍ଜସିଟ୍ ଦାଖଲ କରାଯିବ: ବଡ ଏବଂ ଗୁରୁତର ଅପରାଧ ସହ ଜଡିତ ମାମଲାରେ ପୋଲିସକୁ ଶୀଘ୍ର କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ପଡିବ । ସେମାନଙ୍କୁ ୯୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଚାର୍ଜସିଟ୍ ଫାଇଲ୍ କରିବାକୁ ପଡିବ । ଯଦି କୋର୍ଟ ଅନୁମୋଦନ ଦିଅନ୍ତି ତେବେ ସମୟ ୯୦ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇପାରେ ।

-ପୀଡିତାଙ୍କ ବୟାନର ରେକର୍ଡିଂ: ଯଦି ମାମଲା ଯୌନ ହିଂସା ସହ ଜଡିତ, ତେବେ ପୀଡିତାଙ୍କ ବୟାନର ଭିଡିଓ ରେକର୍ଡିଂ ହେବ । ଏହା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ।

-କ୍ରାଇମବ୍ରାଞ୍ଚରେ ଫୋରେନସିକ୍ ଦଳ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ: ଯେଉଁ ଅପରାଧରେ ୭ ବର୍ଷ କିମ୍ବା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ଦଣ୍ଡର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି, ଫୋରେନ୍ସିକ୍ ଟିମ୍ କ୍ରାଇମବ୍ରାଞ୍ଚରେ ପହଞ୍ଚିବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ହେବ ।

-ଗିରଫ ବିନା ନମୁନା ନିଆଯିବ: ଯଦି କୌଣସି କ୍ଷେତ୍ରରେ ରକ୍ତ ନମୁନା ନିଆଯାଏ ତେବେ ଏଥିପାଇଁ ଗିରଫ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ହେବ ନାହିଁ । ମାଜିଷ୍ଟ୍ରେଟଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ପରେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ହସ୍ତଲିଖନ, ଭଏସ୍ କିମ୍ବା ଫିଙ୍ଗର ପ୍ରିଣ୍ଟର ନମୁନା ନିଆଯାଇପାରେ ।

-ଅପରାଧୀଙ୍କ ରେକର୍ଡ ଡିଜିଟାଲ ହେବ: ପ୍ରତ୍ୟେକ ପୋଲିସ ଷ୍ଟେସନ ଏବଂ ଜିଲ୍ଲାରେ ଜଣେ ଅଧିକାରୀ ନିଯୁକ୍ତ ହେବେ ଯିଏ ଅପରାଧୀଙ୍କ କଳା ତାଲିକାର ରେକର୍ଡ ରଖିବେ ।