UPI ହେଲା ସୁପରଫାଷ୍ଟ! GPay, PhonePe ଓ Paytmରେ ରକେଟ ସ୍ପିଡରେ ହେବ ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ, NPCI ବଦଳାଇଲା ନିୟମ
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତର ଡିଜିଟାଲ ପେମେଣ୍ଟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏକ ବଡ଼ ଅପଗ୍ରେଡ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ। ନ୍ୟାସନାଲ ପେମେଣ୍ଟସ କର୍ପୋରେସନ ଅଫ ଇଣ୍ଡିଆ (NPCI) ଘୋଷଣା କରିଛି ଯେ ଜୁନ ୧୬, ୨୦୨୫ରୁ ଏକ ନୂଆ ନିୟମ ଲାଗୁ ହେବ, ଯାହା ଅନୁସାରେ ଗୂଗଲ ପେ (GPay), ଫୋନପେ (PhonePe), ପେଟିଏମ (Paytm) ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ UPI ଆପରେ ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ମାତ୍ର ୧୫ ସେକେଣ୍ଡରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବ। ଏହି ନୂଆ ନିୟମ ଭାରତର ଡିଜିଟାଲ ପେମେଣ୍ଟ ଇକୋସିଷ୍ଟମକୁ ଆହୁରି ଦ୍ରୁତ ଓ ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ କରିବ।
କ’ଣ ବଦଳିବ?
NPCIର ନୂଆ ଗାଇଡଲାଇନ ଅନୁସାରେ, UPI ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନର ରେସପୋନ୍ସ ଟାଇମକୁ ୩୦ ସେକେଣ୍ଡରୁ ହ୍ରାସ କରି ୧୫ ସେକେଣ୍ଡକୁ ଆଣି ଦିଆଯାଇଛି। ଏହା ସହ, ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ଫେଲ କିମ୍ବା ପେଣ୍ଡିଂ ଥିବା ସୂଚନା ମାତ୍ର ୧୦ ସେକେଣ୍ଡରେ ମିଳିଯିବ। ଏହା ଦ୍ୱାରା ଯାତ୍ରୀମାନେ ତୁରନ୍ତ ଜାଣିପାରିବେ ଯେ ସେମାନଙ୍କ ଟଙ୍କା ଟ୍ରାନ୍ସଫର ହୋଇଛି କି ନାହିଁ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ବ୍ୟାଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟ ଲିଷ୍ଟିଂ, ବାଲାନ୍ସ ଚେକ ଏବଂ ଅଟୋପେ ରିଟ୍ରାଇ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ରେସପୋନ୍ସ ଟାଇମ ୧୦ ସେକେଣ୍ଡକୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି। ଜୁଲାଇ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ସମସ୍ତ UPI ଆପକୁ ଏହି ନିୟମ ପାଳନ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଛି।
କାହିଁକି ଏହା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ?
ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୫ରେ ଭାରତରେ ୧୩.୩ ବିଲିୟନ UPI ଟ୍ରାନଜାକସନ ହୋଇଥିଲା, ଯାହାର ମୂଲ୍ୟ ଥିଲା ୧୮.୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା। ପ୍ରାୟ ୩୯୦ଟି ବ୍ୟାଙ୍କ ଏବଂ ପେମେଣ୍ଟ ଆପ ଏହି UPI ଇକୋସିଷ୍ଟମରେ ସାମିଲ ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ PhonePe, Paytm ଓ Google Pay ପ୍ରାୟ ୯୦% ଟ୍ରାନଜାକସନ ପରିଚାଳନା କରୁଛନ୍ତି। ଏତେ ବଡ଼ ପରିମାଣରେ ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ହେଉଥିବାରୁ, ୧୫ ସେକେଣ୍ଡର ଏହି ସମୟ ହ୍ରାସ ଉତ୍ପାଦନକ୍ଷମତା ଓ ଦକ୍ଷତାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବ। ଏହା ବ୍ୟବସାୟୀ, ଖୁଚୁରା ବିକ୍ରେତା ଓ ସାଧାରଣ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଟାଇମ-ସେନସିଟିଭ ପେମେଣ୍ଟକୁ ଆହୁରି ସହଜ କରିବ, ଯେପରିକି ମୁଭି ଟିକେଟ ବୁକିଂ କିମ୍ବା ରେଷ୍ଟୁରାଣ୍ଟରେ ବିଲ ସେୟାରିଂ।
ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ
ଏହି ଅପଗ୍ରେଡ ପାଇଁ ସାଧାରଣ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କୁ କୌଣସି ଅତିରିକ୍ତ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ। ତେବେ, NPCI ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି ଯେ ବ୍ୟବହାରକାରୀମାନେ ନିଜର UPI ଆପ (PhonePe, GPay, Paytm ଇତ୍ୟାଦି) ଅପଡେଟ ରଖନ୍ତୁ ଏବଂ ଭଲ ଇଣ୍ଟରନେଟ ସଂଯୋଗ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ। ଏହା ଦ୍ୱାରା ଦ୍ରୁତ ବ୍ୟାକ-ଏଣ୍ଡ ସିଷ୍ଟମର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଲାଭ ମିଳିପାରିବ। ଯଦି କୌଣସି ଟ୍ରାନଜାକସନ ବିଫଳ ହୁଏ, ତେବେ ବ୍ୟବହାରକାରୀମାନେ ୧୦ ସେକେଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ସୂଚନା ପାଇବେ, ଯାହା ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ସ୍ଥିତି ସମ୍ପର୍କରେ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ କମାଇବ।
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନୂଆ ନିୟମ
ଆଲଫାନ୍ୟୁମେରିକ UPI ID: ଫେବୃଆରୀ ୧, ୨୦୨୫ରୁ NPCI ଘୋଷଣା କରିଛି ଯେ UPI IDରେ କୌଣସି ସ୍ପେଶାଲ କ୍ୟାରେକ୍ଟର (@, !, # ଇତ୍ୟାଦି) ଅନୁମୋଦିତ ହେବ ନାହିଁ। କେବଳ ଆଲଫାନ୍ୟୁମେରିକ (ଅକ୍ଷର ଓ ସଂଖ୍ୟା) UPI ID ହିଁ ବୈଧ ହେବ। ଏହା ଟେକନିକାଲ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡକୁ ମାନ୍ୟତା ଦେବା ସହ ଟ୍ରାନଜାକସନ ସୁରକ୍ଷା ବୃଦ୍ଧି କରିବ। ବ୍ୟବହାରକାରୀମାନେ ନିଜର UPI ID ଯାଞ୍ଚ କରି ନେବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି।
ମୋବାଇଲ ନମ୍ବର ଅପଡେଟ: ଏପ୍ରିଲ ୧, ୨୦୨୫ରୁ ବ୍ୟାଙ୍କ ଓ ପେମେଣ୍ଟ ସର୍ଭିସ ପ୍ରୋଭାଇଡର (PSPs) ମାନଙ୍କୁ ମୋବାଇଲ ନମ୍ବର ରିଭୋକେସନ ଲିଷ୍ଟ/ଡିଜିଟାଲ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ (MNRL/DIP) ବ୍ୟବହାର କରି ସେମାନଙ୍କ ଡାଟାବେସକୁ ସପ୍ତାହ ବ୍ୟାପୀ ଅପଡେଟ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହା ଅବ୍ୟବହୃତ କିମ୍ବା ପୁନଃବଣ୍ଟିତ ମୋବାଇଲ ନମ୍ବର ଯୋଗୁଁ ଟ୍ରାନଜାକସନ ତ୍ରୁଟି ହ୍ରାସ କରିବ।
ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ଲିମିଟ: NPCI ଅନୁସାରେ, ସାଧାରଣ UPI ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ପାଇଁ ଦୈନିକ ସୀମା ୧ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ରହିଛି, କିନ୍ତୁ ଟ୍ୟାକ୍ସ ପେମେଣ୍ଟ, ହେଲଥକେୟାର ଓ ଏଜୁକେସନ ପାଇଁ ଏହା ୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି। PhonePe, GPay ଓ Paytm ପାଇଁ ଦୈନିକ ସୀମା ୧ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଏବଂ ସର୍ବାଧିକ ୨୦ଟି ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ରହିଛି। ନୂଆ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ୨୪ ଘଣ୍ଟା ପାଇଁ ୫,୦୦୦ ଟଙ୍କାର ସୀମା ରହିଛି।
ମର୍ଚାଣ୍ଟ ପାଇଁ ଇଣ୍ଟରଚେଞ୍ଜ ଫି’
ପ୍ରିପେଡ ପେମେଣ୍ଟ ଇନଷ୍ଟ୍ରୁମେଣ୍ଟ (PPI) ଯେପରିକି PhonePe, Paytm ଓ Amazon Pay ଓ୍ଵାଲେଟ ମାଧ୍ୟମରେ ୨,୦୦୦ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟର ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ପାଇଁ ମର୍ଚାଣ୍ଟମାନେ ୦.୫%ରୁ ୧.୧% ଇଣ୍ଟରଚେଞ୍ଜ ଫି’ ଦେବେ। ତେବେ, ସାଧାରଣ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ପିୟର-ଟୁ-ପିୟର (P2P) ଓ ପିୟର-ଟୁ-ମର୍ଚାଣ୍ଟ (P2M) ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ ମାଗଣା ରହିବ। ଓ୍ଵାଲେଟ ରିଚାର୍ଜ ପାଇଁ ୨,୦୦୦ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ହେଲେ PPI ଇସୁଅରମାନେ ୦.୧୫% ଓ୍ଵାଲେଟ-ଲୋଡିଂ ସର୍ଭିସ ଚାର୍ଜ ଦେବେ, ଯାହା ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ ନାହିଁ।